Amerika’ya yeni taşıdığımda en büyük soru işaretlerimden biri ehliyet olayıydı. Elimde hali hazırda Polonya ehliyeti ve yanında yine Polonya’yı terk etmeden önce ehliyetime bağlı olarak aldığım IDP(International Driving Permit) belgesi vardı.
Amerika’ya Taşınmadan Önce IDP Almalı mıyım?
Ehliyetiniz hangi ülkeden ise o ülkeden IDP’yi almanız gerekiyor. Örneğin Türk ehliyetiniz varsa IDP’yi Türkiye’den almanız gerekiyor. Çoğu zaman form, fotoğraf ve ehliyetin aslı yeterli oluyor başvuru için. Detaylı başvuru için araştırmanızı öneririm. Çünkü bende Polonya ehliyeti vardı ve Polonya’yı terk etmeden ne olur ne olmaz IDP belgemi aldım.
Bazı eyaletler IDP’yi zorunlu tutarken bazıları tutmuyor. Şunu söylemek isterim ki Amerika’da her eyaletin kendi yasaları var kesin bir bilgi almak zor oluyor bu konularda. Örneğin gelmeden önce okuduğum bir makale genel Amerika ile ilgili ehliyetinizin üstünde bilgiler İngilizce ise ehliyetinizi ilk üç ay kullanabilirsiniz diyordu. Eğer IDP varsa daha uzun kullanabiliyorsunuz yazıyordu ama tarih belirtilmemişti. Amerika’da ehliyeti erken aldığım için IDP’yi kullanmak nasip olmadı ama yinede bulunmasında yarar var. Çünkü bazı ülkeler normal ehliyetinizi kabul etmiyor ve IDP soruyor. Örneğin Japonya’da IDP istedikleri için “Mario Cart” kiralayamamıştık. Eğer başka ülkeleri gezmeyi düşünüyorsanız, Amerika’da ehliyeti geç alacaksanız veya Amerika’yı sadece ziyaret edecekseniz IDP’yi alın yanınızda bulunmasını öneririm.
Florida’da Ne Kadar Zaman İçinde Ehliyet Almalıyım
Florida alakalı araştırma yaptığımda eğer ziyaretçi iseniz ehliyetinizi 1 yıl, eğer Florida’da yaşamaya başladıysanız 30 gün içinde ehliyet almanız gerekli diyen bir makale ile karşılaştım. Bende Florida’ya taşındığım için işimi şansa bırakmayayım dedim. Gerçi ofisim New York’ta ama malum Covid virüsü yüzünden ofisi açmadılar ve hala evden çalışıyoruz. Bende New York’un karlı soğuk kışını çekeceğime Florida’danın güneşinde keyif çatarım diyerek buraya geldim. Eğer Florida’ya taşındıysanız olabildiğince erken ehliyeti almakta yarar var gibi duruyor. Gerekli işlemleri önceden hallederseniz ehliyeti bir günde alabilirsiniz.
Ehliyet Başvurusu Hakkında
Ehliyet başvuruları DMV(Department of Motor Vehicles) dedikleri devlet dairelerinden başvuruluyor. Covid salgını yüzüden randevulu sisteme geçmiş durumdalar ve kaldığınız bölgenin DMV ofisilerinden başvurmanız gerekiyor. Ben Oscela County de kaldığım için oradan başvurdum. Bulunduğum bölgenin DMV sitesinden randevu aldım: https://osceolacal.cxmflow.com/Wizard/Services. Sizde bulunduğunuz ofisin DMV sitesine girip randevu almanız gerekebilir. Gerçi randevusuz gidenleride içeri alıyorlardı ayrı bir sırada. Normal ehliyet işlemlerini yapıyorlar mı diye sormadım ama büyük ihtimal yapıyorlardı. Yinede siz işinizi şansa bıramadan randevunuzu alın.
Önemli bir konu hakkında durmak istiyorum; ilk randevuyu “Driver License” kategorisinde aldım. 4 ofisten birinde en erken 10 gün sonrasına bulabildim. 10 gün sonra gittiğimde kadın şuanda hiç bir belge kabul edemeyeceğini, direk yazılı sınav için randevu almam gerektiğini(Written Exam) sonra ise Road Test için randevu almamı söyledi. Ve gittiğim ofiste yazılı ve direksiyon sınavı yapmadıklarını söyledi. Yani 10 gün boşuna beklemiş oldum. İlk randevunuzu direk yazılı sınav için alın. Yazılı ve direksiyon sınavı için randevular genelde bir iki gün sonrası için boştu. Tabi benim bulunduğum ofisler için. Ben yazılı sınavı sabah saat 9:00’a, direksiyon sınavınıda aynı gün saat 10:45’e aldım aynı gün hepsini halletmek için.
Yazılı sınav randevusuna giderken tüm gerekli belgeleri götürmeniz gerekiyor. Buradan kalış durumunuza göre belgelere bakabilirsiniz: https://www.flhsmv.gov/driver-licenses-id-cards/what-to-bring/
Ben L1 çalışma vizesi ile geldiğim için kalış türüm Non-Immigrant olarak geçiyor. Benim için pasaportum(Vize pasaportuma basılı), I-94 formu (Buradan aldım: https://i94.cbp.dhs.gov/I94/#/recent-search), SSN belgemi, 2 tane bulunduğum bölgede yaşadığımı kanıtlayan adres kanıt dökümanı yeterli oldu. En kafama takılan konu adres kanıtı idi. Adres kanıtı ile ilgili kabul edilen döküman listesi var ve listeden tam uyan sadece 1 belgeyi alabildim. Çünkü uzun süreli Airbnb tuttum. Elimde kira kontratı falan yoktu. Banka adresimi kaldığım evi gösterdim ve banka ekstresini adresime yollattım. Bu listede kabul edilen belgelerdendi. Gerçi direk bankadan adresinizi değiştirdikten sonra ekstreyi pdf olarak indirip çıktısınıda alabilirsiniz. Sonrada şirketimde sağlık poliçesinin(IRS) adresinide değiştirdim ve 1095-C formunu online olarak indirip çıktısını aldım. Normalde 1095-C kabul edilen adres kanıtı belgelerinde yoktu ama orada şu ibare var: listedeki adres kanıt belgeleri ile sınırlı değil. Neyse ki hiç bir sorun çıkarmadılar. Çok bakmadılar bile belgenin ne belgesi olduğuna. Sadece adım ve adresim belgede var mı diye kontrol ettiler. Son olarak eğer daha önceden hiç bir ülkeden veya eyaletten ehliyet almadıysanız, ek olarak “Traffic Law and Substance Abuse Education Course” kursunu sizden tamamladığınıza dair belge istiyor. Eğer zaten bir ehliyetiniz varsa bunu sizden istemiyor.
Yazılı sınav için gittiğinizde ilk belgeleri kontrol ediyorlar ve size bir numara veriyorlar. Saçma şekilde numaranızı bekliyorsunuz ve tekrar belgeleri kontrol ediyorlar. Her şey tamam ise sizi yazılı sınava alıyorlar. Geçerseniz 6.25$ gibi bir ücret ödeyip, fatura gibi birşey alıyorsunuz. Genel servis ücreti yazılı sınavla çok alakası yok.
Sonrasında direksiyon sınavı randevusu için gittiğinizde yine belgelerinizi gösteriyorsunuz. Eğer sizden yine 6.25$ servis ücreti isterler ise aldığınız bir önceki faturayı gösterin. Sonrasında sizi test yapacak olan eğitmeni bekliyorsunuz. Eğitmen ile gidip teste giriyorsunuz. Eğer testi geçerseniz birlikte dönüp aynı vezneden ehliyet işlemlerini gerçekleştiriyorsunuz. Size genel sorular soruyorlar psikolojiniz, sağlığınız yerinde mi gibi. Bu işlemler bitince bana direk ehliyetimin 5 dakika içinde basılacağını söylediler. 5 dakika sonra ehliyetimi direk elden aldım. Ehliyetim geçici(temporary) olarak bastılar ve 2.5 senelik vermişler. Vize geçerliliği ile aynı süre verdiler. Normalde adresede yolladıkları oluyormuş kartı ve uzun sürebiliyormuş. Şansıma aynı gün hepsini hallettim. Saat 9:00’da yazılı sınav vardı ama belge kontrolleri falan anca sınava 10:15’te girebildim. Sınavı erken 20 dakikada bitirdim. 10:45’te sonra direksiyon sınavı için sıraya girdim ve sıra bana herhalde 12:25 te falan geldi. Sınav 10-15 dakika sürdü. Sonrasında işlemler için bekledim. Herhalde saat 13:45 gibi ehliyetimi elimde basılı olarak aldım.
Belirtmekte fayda var kart için 48$ ve 6.25$ da yazılı sınavdan sonra servis ücreti verdim. Yazılı ve direksiyon sınavı ilk girişte paralı değil ama geçemezseniz sonrasında her giriş için yazılı sınava 10$, direksiyon sınavına 20$ vermek zorundasınız. Güncel fiyatlara buradan bakabilirsiniz: https://www.flhsmv.gov/fees/
Yazılı Sınav
Yazılı sınav 50 soru ve size 1 saat veriyorlar. Geçmek için 50 sorudan 40’ını bilmeniz yeterli. Sınava hazırlanmak için kesinlikle Florida trafik kurallarını okuyun. Hem sınav için hemde trafik cezası yiyip ehliyetinizi kaptırmamak için iyice anlamanız gereken konular var. Sınav bu dökümandan çıkıyor direk: https://www3.flhsmv.gov/handbooks/englishdriverhandbook.pdf
Kesinlikle yayalara, okul servislerine ve trafikte geçiş üstünlüklerine çok önem veriyorlar. Sorularda genelde bunlarla alakalı. Kavşağa girince ne yapmanız gerekli, aynı anda kavşağa gelen araçlarda geçiş üstünlüğü kimde gibi sorular. Örneğin eğer yanda bir okul servisi öğrenci indiriyorsa kesinlikle yan şeritte olsanız dahi durmanız gerekiyor. Başka bir durum ise yolda eğer yavaş gidersenizde ceza yiyorsunuz.
Pratik yapmak için örnek denemeleri çözmenizde yarar var: https://driving-tests.org/florida/florida-permit-practice-test/
https://dmv-permit-test.com/florida/practice-test-1.html
Ben yaklaşık 6-7 test çözdüm sınava hazırlık için. Ve sınavda genelde aynı sorular çıktı. 45 soruyu 20 dakikada çözdüm. 45 sorudan 5 yanlışım çıktı. 40 doğruya ulaştığım için direk sınavı geçtim saydı ve sınavı bitirdi. Sınava size verdikleri numaralı bilgisayarda giriyorsunuz. Cevapları dokumatik olarak seçiyorsunuz. Her soruda size verdiğiniz cevabın doğru olup olmadığını ve kaç doğru kaç yanlışınızın olduğunu gösteriyor.
Direksiyon Sınavı
Burada ehliyet alırken manuel yada otomatik araba ile sınava girmeniz farketmiyor. Ehliyetinizde bir kısıtlama getirmiyor. Yani otomatik ile sınava girdiyseniz aldığınız ehliyet ile istediğiniz gibi manuel kullanabiliyorsunuz. İkinci olarak sınav arabasını sizin getirmeniz gerekiyor. Bende bu yüzden hem pratik yapayım bana Florida kurallarını ve sınavda sorabilecekleri soruları göstersin hemde sınava gireceğim araba olsun diye bir sürücü dersi veren birini tuttum. 2 saatlik derslik sürüş turuna 90 dolar, arabayı sınavda kullanmayada 80 dolar verdim. Sınav 10:45’te başlıyacağına 12:25’te başlayıp diğer işlemlerde uzayınca 60 dolar ek olarak verdim. Benim ehliyetim olduğu için sürücü kursundan değilde şahıs buldum bu siteden: Lessons | Take Private Lessons Near You at Lessons.com. Direk sınava arabaya belgeleriyle birlikte getirdi. Çünkü arabanın kayıt ve gerekli sigorta belgesi olmak zorunda. Direksiyon sınavı kolaydı. Normal trafik işaretlerine uyup, sinyal vererek geçiyor çoğu. Sonra hızlanıp bir anda frene bastırdı. 3-point turn yaptırdı. Normal park yaptırdı. Son olarakta yokuş yukarı arabayı nasıl park edersin diye sordu: “İlk önce direksiyonu sağa doğru çeviririm kaldırımın zıttına. El frenini çekip otomatik için park vitesine, manuel için birinci vitese alırım” dedim. Bana yaptırdıkları ve sorduklarını tüm sınava girenlere yaptırıyorlar. Sınav 10-15 dakikada bitiyor. 16 yaşındaki çocukların bile ehliyet alma hakkı olduğu için sınav biraz basit.
